Yaşlanma, bir hastalık durumu değildir. İlerleyici fizyolojik değişiklikler, artmış akut ve kronik hastalıkların prevalansı ile birlikte seyreden normal bir süreç, yaşamın bir parçası olarak düşünülmektedir.
Yaşlı insanların, kronik hastalıklar sonucu ortaya çıkan sorunlarından dolayı fiziksel ve emosyonel kapasitelerinin restore edilmesi ve yaşam kalitelerinin geliştirilmesi amacıyla birkaç profesyonel disiplinin (fizyoterapist, hekim, psikolog, hemşire) birlikte yürüttükleri çalışmalar geriatrik rehabilitasyon olarak adlandırılır. Rehabilitasyon oldukça yüksek enerjili bir süreci içerir ki yaşlı, rehabilitasyon ekibinden aldığı rehberlikle birlikte mevcut yetersizliğe karşı sabır ve azimle mücadele eder.
Geriatrik rehabilitasyonda, yaşlılara uygulanan egzersiz programlarının fiziksel uygunluğu, çevikliği ve cevap verme hızını geliştirme potansiyeli vardır. Aynı zamanda kas kuvvetini, fleksibiliteyi, kemik sağlığını, kardiyovasküler ve respiratuar cevabı ve aktivite toleransını da geliştirmeye yardım ederler. Bunlara ek olarak egzersizin yaşlıların yaşam kalitesini ve kendini iyi hissetme duygusunu etkileyen sosyal ve psikolojik yararlar sağladığı da gösterilmiştir. Yaşlılarda özellikle inaktif olanlarda egzersiz programları daha uzun süreli eğitim gerektirecek şekilde düzenlenir. Tüm yaşamı boyunca fiziksel olarak aktif olan kişilerdeki kuvvet artışı, sedanter olanlara göre daha hızlı ve kuvvetlidir.
Yaşlanma ile birlikte meydana gelen vücut sistemi değişiklikleri şunlardır: Kas – iskelet sistemi değişiklikleri, merkezi ve periferik sinir sistemi değişiklikleri, kardiyovasküler sistem değişiklikleri, solunum sistemi değişiklikleri, gastrointestinal sistem değişiklikleri, üriner sistem değişiklikleri, endokrin sistem değişiklikleri, duyu değişiklikleri.
Kurumumuzda Uygulanan Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Değerlendirmeleri
1) Kas İskelet Sistemi Değerlendirmesi: Eklem hareketi açıklığı, kas kuvveti, esneklik
2) Kardiyopulmoner Sistem Değerlendirmesi: Hastayla görüşme, tıbbi geçmişi ve laboratuar bulguları, mesleki ve sosyal öyküsü, gözlem, palpasyon, oskültasyon
3) Kognitif Fonksiyonların Değerlendirilmesi: Kognitif testler ve kognitif olmayan testler
4) Ağrı Değerlendirmesi: Genel ağrı değerlendirmesi, ağrı diyagramları, ağrı anketleri, ağrı günlükleri
Kurumumuzda Uygulanan Fiziksel Aktivite ve Egzersizler
1) Kuvvetlendirme Egzersizleri
2) Esneklik Egzersizleri
3) Aerobik Egzersizler
4) Kalistenik Egzersizler
5) Denge ve Koordinasyon Egzersizleri
6) Tai Chi Egzersizleri
Egzersizler Nasıl Yapılmalıdır?
· Kas kuvvetini, esnekliği, dayanıklılığı, koordinasyonu, dengeyi ve fonksiyonel kapasiteyi arttırmalıdır.
· Amaçları iyi belirlenmeli, kişinin kapasitesine uygun ve özelleştirilmiş olmalıdır.
· Etkili olması için şiddeti, süresi, sıklığı uygun olmalıdır.
· Fonksiyona yönelik olmalıdır.
· Isınma, soğuma ve germe egzersizlerini de içermelidir.
· Düzenli ve sürekli olmalıdır.
· Emniyetli olmalı ve yaralanma ihtimali düşük olmalıdır.
Yaşlılarda Fiziksel Aktivite ve Egzersizin Yararları
· Kas kuvveti ve esnekliğin artması
· Kemik kaybının azalması, kırık riskinin önlenmesi
· Kardiyovasküler fonksiyonun gelişmesi ve hastalık riskinin azalması
· Fiziksel performans, fonksiyonel kapasite ve psikomotor becerinin artması
· Benin oksijenlenmesi ve uyanıklığın artması sonucu zihinsel faaliyetlerin artması
· Anksiyete ve depresyonun azalması
· Düşmelerin önlenmesi
